Wat is dat eigenlijk, mediteren? Op het eerste gezicht lijkt het niet meer te zijn dan een beetje egoïstisch navelstaren. Met jezelf bezig zijn wat enigszins uit de hand gelopen is. Hoe denk jij hierover?
Zelf denk ik dat veel mensen geen idee hebben wat meditatie inhoudt. Ze hebben het nog nooit gedaan en het lijkt ook niet aantrekkelijk om ermee te beginnen. Immers, waar zou dat nou goed voor kunnen zijn?
Beeld
Voordat iemand met mediteren begint, bestaat er vaak het beeld dat meditatie bedoeld is om je hoofd leeg te maken.
Alsof je door al dat navelstaren ervoor kunt zorgen dat je gedachten ophouden. Zou dat even fijn zijn!
Fabeltje
Al eerder meldde ik echter dat je dat resultaat wel kunt vergeten. Gedachten zullen niet ophouden, zolang je leeft. Wat overigens niet wil zeggen dat je regelmatiger een ervaring kunt hebben van een soort gedachteloosheid.
Zelfs al zijn er toch nog gedachtestroompjes.
Voorhoofdcentrum
Technisch gezien kan ik ook niet instemmen met de term navelstaren. Tijdens mijn yoga-opleiding leerde ik mijn aandacht te richten op het voorhoofdcentrum.
Dit is het punt tussen de beide wenkbrauwen en wordt wel gezien als het commandocentrum waar vandaan je alles observeert. Oftewel, jij bent daar gevestigd als waarnemer.
Zitten
Dus kort gezegd is wat je bij mediteren doet: zitten. Je zit, uiterlijk rustig en stil, en je richt je aandacht naar binnen. Van binnen kun je dan je concentratie richten op verschillende dingen of op niets in het bijzonder.
Zelf heb ik me vaak gericht op het voorhoofdcentrum. Een soort navelstaren maar dan als het ware vanuit het midden van het hoofd. En niet alleen de navel komt dan aan bod, maar al het mogelijke wat maar waar te nemen valt.
Stil zijn
Ik noemde net als kenmerk van het zitten: uiterlijk rustig en stil. Van binnen hoeft het echter helemaal niet zo stil te zijn. Van alles kan er langskomen aan gedachten, gevoelens en herinneringen.
Misschien zakt dat in de loop van het zitten, maar mogelijk ook blijft de situatie van dat moment er een van onrust.
Observeren
De derde loot aan de meditatiestam, na zitten en stil zijn, is observeren. Ongeacht rust of onrust van binnen is er de waarneming, waarbij je weet dat alles voortdurend in verandering is. Dat is de natuur der dingen.
Meditatie heeft niet als doel de natuur der dingen te veranderen. Het zogenaamde navelstaren richt zich op de waarneming van de situatie zoals die op dat precieze moment is.
Inzicht
Deze informatie zal jou niet zoveel zeggen als jij niet al een glimpje hiervan zelf opgevangen hebt. Navelstaren is geen zelfstandig naamwoord, het is een werkwoord. Dus werk aan de winkel!
De vraag is nu of jij zelf wilt onderzoeken wat meditatie werkelijk is. Het maakt mij overigens niet zoveel uit of je het mediteren noemt of navelstaren. Als je het maar doet.